آشنایی با رطوبتسنج
آگاهی از میزان رطوبت موجود در محیط برای اهداف متعددی ضروری است. از حفاظت از اقلام تاریخی در گالریها گرفته تا اطمینان از محیط مناسب در فضاهای مسکونی. رطوبتسنج (Hygrometer) بهعنوان یک ابزار کلیدی در این سناریوها عمل میکند. در این مقاله همه چیزهایی را که باید در مورد رطوبتسنجها بدانید از جمله انواع مختلف، کاربردها و روشهای مناسب برای استفاده از آنها را بررسی میکنیم.
رطوبتسنجها ابزاری هستند که رطوبت یا میزان بخار آب موجود در هوا را اندازهگیری میکنند. این ابزار جهت اندازهگیری و پیشبینی آبوهوا و همچنین حفظ شرایط بهینه نگهداری برای مواد حساس، آسایش خانوار، حفاظت از موزهها، کشاورزی و فرایندهای صنعتی که در آن کنترل دقیق رطوبت حیاتی است، ضروری هستند. رطوبتسنجها انواع مختلفی دارند، از جمله رطوبتسنجهای آنالوگ، دیجیتال، دماسنج، سایکرومتر، رطوبتسنج نقطه شبنم و رطوبتسنج الکتریکی که هر کدام مزایا و کاربردهای خاصی دارند. کالیبره کردن منظم رطوبتسنج با استفاده از روشهایی مانند تست نمک، قرائت دقیق و عملکرد مطلوب را تضمین میکند.
گاهی اوقات به رطوبتسنجها Humidity meters نیز گفته میشود. بااینحال تفاوت ظریفی بین Hygrometer و Humidity meters وجود دارد. دومی بهطورکلی برای اندازهگیری رطوبت در کفپوشها یا آجرکاری و اندازهگیری میزان رطوبت آنها استفاده میشود. درحالیکه هیگرومتر برای محاسبه و بررسی میزان رطوبت هوا استفاده میشود. از برندهای مشهور دراین زمینه می توان به درامینسکی، لوترون، فارمکس و اکستک اشاره کرد.
اختراع و تاریخچه
شاید تعجب کنید اگر بدانید که مفهوم اندازهگیری رطوبت به دوران باستان برمیگردد. اولین تلاش شناخته شده برای ایجاد رطوبتسنج توسط نیکلاس دی کوزا در اواسط قرن پانزدهم انجام شد. طراحی او از پشم بهعنوان حسگر رطوبت خام استفاده میکرد، زیرا وزن پشم با میزان رطوبت تغییر میکند. این اختراع اولیه راه را برای ابزارهای دقیقتر در قرنهای بعد باز کرد.
احتمالاً اولین حسگر رطوبت در سال 1450 به دنیا آمد، زمانی که یک فیلسوف و ستارهشناس آلمانی یک رطوبتسنج مو ساخت، طرحی که پس از آن توسط لئوناردو داوینچی در سال 1480 ترسیم شد. در سال 1664، فرانچسکو فولی اولین رطوبتسنج مدرن را اختراع کرد. طراحی او از یک نوار کاغذی استفاده میکرد که بر اساس سطح رطوبت منبسط یا منقبض میشد. بعدها، در سال 1783، هوراس بنیکت دو سوسور رطوبتسنج کشش مو را توسعه داد که هنوز هم استفاده میشود.
سپس، در سال 1853، فیزیکدان فرانسوی، آگوست براویس، یک حسگر رطوبت اختراع کرد که آن را “روانسنج چرخشی” نامید که شامل آن بود. از یک لامپ مرطوب و یک دماسنج حباب خشک که روی یک بازو نصب شده است. دومی میتواند از طریق هوا بر روی محوری بچرخد که بهعنوان یک دسته عمل میکند و رطوبت را هنگام حرکت تشخیص میدهد. میزان رطوبت با استفاده از یک فرمول بر اساس قرائتهای مختلف روی دو دماسنج محاسبه شد. شرکت فنلاندی Vaisala در سال 1973 حسگر رطوبت “Humicap” را توسعه داد و ثبت اختراع کرد. این یکلایه نازک از پلیمر حساس به بخار آب بود که ظرفیت الکتریکی آن را در پاسخ به نوسانات رطوبت اتمسفر تغییر داد.
اشکال مختلف حسگر
از آن زمان پیشرفتهای تکنولوژیکی طیف گستردهای از اشکال مختلف حسگرهای رطوبت را ایجاد کرده است. امروزه رطوبتسنجهای مدرن انواع مختلفی دارند از جمله سنسورهای الکترونیکی که خوانشهای بسیار دقیقی را ارائه میدهند. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
حسگرهای لیتیوم کلرید اشباع: که در آن نمک به عنوان محیط حساس به رطوبت عمل می کند.
حسگر الکترولیتی پنتوکسید فسفر: پنتوکسید فسفر خشککننده فرآیند الکترولیتی را بر اساس ولتاژ اعمال شده به اندازهگیری محتوای بخار آب تبدیل میکند.
حسگر تغییر رنگ: که در آن ماده ای مانند کلرید کبالت نسبت به محتوای آب جو تغییر رنگ می دهد.
حسگرهای طیف سنجی: که بر جذب مادون قرمز قطرات آب در جو متکی هستند
سنسورهای انبساط آدیاباتیک: که نقطه شبنم را هنگامی که هوا در حین انبساط سرد می شود و مه ایجاد می کند تشخیص می دهد.
سنسورهای آکوستیک: که تغییرات در انتقال صدا در هوا را به عنوان بازتابی از تغییرات رطوبت تشخیص می دهند.
رطوبتسنج چه چیزی را اندازهگیری میکند؟
یک رطوبتسنج برای اندازهگیری میزان رطوبت موجود در فضا طراحی شده است و آن را بهعنوان رطوبت نسبی، درصدی از حداکثر ظرفیت حمل رطوبت هوا در یک دمای خاص نشان میدهد. این دستگاه همچنین میتواند فشار بخار را به پاسکال (Pa)، واحد SI برای فشار، ارائه دهد که اندازهگیری مستقیم محتوای بخار آب را ارائه میکند.
رطوبت نسبی و مطلق دو روش متفاوت برای توصیف میزان رطوبت موجود در هوا هستند. رطوبت نسبی بهصورت درصد بیان میشود و میزان رطوبتی را که هوا نسبت به حداکثر مقداری که میتواند در یک دمای خاص نگه دارد نشان میدهد. همچنین رطوبت نسبی این حس را به شما میدهد که هوا چقدر “پر” از رطوبت است که میتواند برای درک سطوح راحتی و پیشبینی الگوهای آبوهوا مفید باشد.
از طرف دیگر، رطوبت مطلق معیاری است برای مقدار واقعی بخار آب موجود در هوا، بدون توجه به دمای هوا، و معمولاً بر حسب گرم آب در هر مترمکعب هوا بیان میشود. برخلاف رطوبت نسبی، آن را بلافاصله درک نمیکند که هوا چقدر اشباع است، اما اندازهگیری مستقیمتری از میزان رطوبت را ارائه میدهد.
کاربردهای رطوبتسنج
رطوبت سنجها کاربردهای متنوعی دارند. شما براساس هر کدام از نیازهای خود می توانید تجهیز مناسب را انتخاب نمایید. برخی از این کاربردها به شرح زیر است:
تنظیم سطوح رطوبت
یک رطوبتسنج ایدهآل بین 30 تا 50 درصد رطوبت متغیر است که باعث راحتی، سلامت و حفظ مواد حساس به رطوبت میشود. برای حفظ شرایط بهینه در تنظیمات مختلف، دانستن چگونگی تنظیم مؤثر سطوح رطوبت ضروری است. در شرایط خشک، واردکردن رطوبت از طریق مرطوبکنندهها یا حوضچههای آب میتواند کمک کند، درحالیکه رطوبتگیرها یا سیستمهای تهویه مناسب در مناطق مرطوب برای جلوگیری از رشد کپک و محافظت از مواد حیاتی هستند.
پیشبینی آبوهوا
رطوبتسنجها خوانش دقیق رطوبت را ارائه میدهند که به پیشبینی آبوهوا و مطالعات آبوهوا کمک میکند. این ابزارها با اندازهگیری میزان رطوبت موجود در جو، به پیشبینیکنندگان کمک میکنند تا احتمال بارش، مه یا الگوهای آبوهوایی مرتبط با رطوبت را تعیین کنند. دادههای جمعآوریشده توسط دستگاههای الکترونیکی برای تهیه گزارشهای آبوهوا که به مردم اطلاعرسانی میکند و به آمادگی در برابر بلایا کمک میکند، بسیار مهم است.
آسایش و سلامت خانوار
در محیطهای مسکونی، رطوبتسنجها برای نظارت و حفظ سطوح رطوبت راحت و سالم استفاده میشود. کنترل مناسب رطوبت میتواند مشکلات تنفسی را کاهش دهد، از خشکی پوست جلوگیری کند و از وسایل خانه در برابر آسیب ناشی از رطوبت بیش از حد محافظت کند. بسیاری از صاحبان خانهها از رطوبتسنجها برای بهینهسازی فضاهای زندگی خود برای ایجاد تعادلی استفاده میکنند که باعث رفاه میشود.
موزه و حفظ آثار هنری
موزهها و گالریهای هنری از رطوبتسنجها برای محافظت از آثار باارزش و آثار هنری در برابر اثرات مخرب سطوح نامناسب رطوبت استفاده میکنند. حفظ یک محیط پایدار و مناسب برای حفظ یکپارچگی اقلام و آثار هنری تاریخی، جلوگیری از زوال و تضمین ماندگاری آنها برای نسلهای آینده ضروری است. استفاده از رطوبتسنج در این تنظیمات تضمین میکند که شرایط به طور مداوم نظارت و در صورت نیاز تنظیم میشود.
کشاورزی و باغبانی
در زمینههای کشاورزی و باغبانی، رطوبتسنجها برای بهینهسازی شرایط رشد محصولات و گیاهان خدمت میکنند. کشاورزان و باغداران با نظارت بر سطوح رطوبت در گلخانهها یا مزارع باز، بهتر میتوانند در مورد آبیاری و کنترل آفات تصمیمگیری کنند. این نهتنها سلامت گیاه و عملکرد را افزایش میدهد، بلکه به شیوههای کشاورزی پایدار و کارآمد نیز کمک میکند.
فرایندهای صنعتی
فرایندهای صنعتی مختلف به کنترل دقیق رطوبت متکی هستند و رطوبتسنجها برای رسیدن به این امر، مهم هستند. صنایعی مانند داروسازی، نساجی و الکترونیک برای حفظ کیفیت و ثبات در محصولات خود به مقادیر دقیق رطوبت وابسته هستند. استفاده از رطوبتسنجها در این محیطها به جلوگیری از نقص محصول کمک میکند، ایمنی کارگران را تضمین میکند و به راندمان عملیاتی کلی کمک میکند.
انواع رطوبتسنج
به طور معمول رطوبتسنجها از نظر ساختار و طراحی به دودسته آنالوگ و دیجیتال تقسیم میشوند. در ادامه به ویژگی های هریک اشاره می کنیم و تفاوت آنها را شرح می دهیم.
رطوبتسنج آنالوگ و دیجیتال
در رطوبتسنجهای آنالوگ ممکن است از مواد طبیعی مانند موهای انسان یا الیاف مصنوعی برای اندازهگیری تغییرات رطوبت استفاده شود. اکثر رطوبتسنجهای آنالوگ از نوعی سیمپیچ کامپوزیت استفاده میکنند. معمولاً یک نوار فلزی نازک که به یک پلیمر کاغذی متصل میشود که با تغییر رطوبت منقبض و منبسط میشود. این دستگاهها نیاز به کالیبراسیون منظم دارند و عموماً دقت کمتری نسبت به همتایان دیجیتالی خود دارند.
در مقابل، رطوبتسنج دیجیتالی از سنسورهای الکترونیکی پیشرفته برای انجام اندازهگیری رطوبت سریع و بسیار دقیق، همراه با نمایشگرهای کاربرپسند که اغلب شامل ویژگیهای اضافی مانند خوانش دما و نشانگرهای روند هستند، استفاده میکند. برخی از آنها به شما امکان میدهند از راه دور از طریق بلوتوث یا Wi-Fi با یک دستگاه تلفن همراه اطلاعات را دریافت کنید. همچنین میتوانند چندین حسگر را که در اطراف خانه، داخل و خارج قرار میدهید، ادغام کنند.
مقایسه رطوبت سنج آنالوگ و دیجیتال
صدها مدل رطوبتسنج مختلف با طیف وسیعی از ویژگیها و قیمتها در بازار وجود دارد. در جدول زیر مشخصات هرکدام از رطوبت سنج های آنالوگ و دیجیتال را بررسی می کنیم.
ویژگی ها | رطوبت سنج آنالوگ
|
رطوبت سنج دیجیتال |
طرز کار | از مواد طبیعی استفاده می کند که با تغییرات رطوبت منبسط و منقبض می شوند.
|
از سنسورهای الکترونیکی و ریزپردازنده ها برای اندازه گیری رطوبت استفاده می کند.
|
صحت و دقت | عموماً دقیق تر، با واریانس های احتمالی RH ± 5٪ یا بیشتر.
|
دقت بالا، اغلب با دقت در ± 1-3٪ RH.
|
کالیبراسیون | معمولاً برای حفظ دقت نیاز به کالیبراسیون مجدد دستی دارد.
|
ممکن است گزینه های کالیبراسیون خودکار یا کالیبراسیون دستی آسان را ارائه دهد.
|
قرائت آسان | دارای اشاره گر و شماره گیری شما باید تفسیر کنید.
|
اعداد دیجیتالی واضح، اغلب با چراغ
|
امکانات اضافی | بیشتر فقط سطوح رطوبت را نشان می دهد.
|
می تواند دما، تاریخچه رطوبت، آلارم و اتصال به تلفن داشته باشد.
|
زمان پاسخگویی
|
نمایش تغییرات بیشتر طول می کشد.
|
به روز رسانی و واکنش سریع به تغییرات رطوبت را دارد.
|
استحکام | محکم، کمتر در اثر سقوط یا ضربه شکسته می شود.
|
اگر در شرایط مناسب استفاده شود خوب است.
|
مراقبت
|
ممکن است نیاز به توجه بیشتری داشته باشد تا به درستی کار کند.
|
معمولا فقط به باتری های جدید نیاز دارد.
|
طول عمر
|
ماندگاری طولانی به دلیل طراحی ساده
|
ماندگاری طولانی در صورت مراقبت؛ اما تکنولوژی آن ممکن است منسوخ شود. |
راه اندازی
|
آسان برای آویزان شدن در هر نقطه؛ نیازی به برق ندارد.
|
آسان برای حرکت در اطراف یا سوار شدن؛ ممکن است نیاز به برق داشته باشد.
|
ظاهر | سبک کلاسیک که می تواند تزئینی باشد.
|
سبک های مدرن برای انتخاب |
رطوبتسنج ترمو (Thermo Hygrometer)
رطوبتسنج ترمو بهعنوان یک ابزار ارزشمند برای کاربردهای عمومی و تخصصی عمل میکند و به طور یکپارچه سنسور دما و اندازهگیری رطوبت را در یک دستگاه ادغام میکند. این عملکرد دوگانه آنها را برای کاربردهای مختلف از پیشبینی آبوهوا گرفته تا اطمینان از شرایط بهینه در فضاهای زندگی ایدهآل میکند. رطوبتسنجهای حرارتی با توانایی خود در ارائه دادههای بلادرنگ در مورد شرایط محیطی به حفظ راحتی و جلوگیری از مسائل مربوط به سطوح نامناسب رطوبت کمک میکنند.
روانسنجها (Psychrometers)
روانسنج یا سایکرومتر به دلیل روش منحصربهفرد خود برای اندازهگیری رطوبت در هوای آزاد، با استفاده از یک جفت دماسنج که یکی در یکپارچه مرطوب پوشانده شده است، متمایز است. با عبور هوا از روی لامپ مرطوب، تراکم اتفاق میافتد و آب تبخیر میشود و باعث کاهش دما میشود که سپس برای محاسبه رطوبت نسبی کم استفاده میشود. این دستگاه در زمینههایی مانند هواشناسی و HVAC (گرمایش، تهویه و تهویهمطبوع) به دلیل توانایی آن در ارائه خوانش دقیق رطوبت بدون نیاز به قطعات الکترونیکی بسیار ارزشمند است.
رطوبتسنجهای نقطه شبنم
رطوبتسنجهای نقطه شبنم رطوبت را با اندازهگیری دمایی که در آن هوا اشباع میشود و بخار آب شروع به متراکم شدن میکند (نقطه شبنم) تعیین میکند. آنها بسیار دقیق هستند و معمولاً در کاربردهای صنعتی که کنترل دقیق رطوبت حیاتی است، مانند اتاقهای تمیز و فرایندهای تولید، استفاده میشود. بااینحال، آنها میتوانند گرانتر و پیچیدهتر از سایر انواع رطوبتسنج باشند.
رطوبتسنجهای الکتریکی
این نوع رطوبتسنج با شناسایی تغییرات در مقاومت الکتریکی یک ماده در هنگام جذب رطوبت از هوای اطراف، به طور معمول با استفاده از نمکها یا پلیمرهای رسانا، میزان رطوبت را اندازهگیری میکند. رطوبتسنجهای مقاومت الکتریکی که به دلیل استحکام خود قابلتوجه هستند، در محیطهای صنعتی کاربرد گستردهای پیدا میکنند. اگرچه ممکن است دقتی مشابه برخی از انواع جایگزین ارائه نکنند، نقش آنها در حفظ شرایط محیطی بهینه ضروری است. با نظارت و کنترل دقیق سطوح رطوبت، این رطوبتسنجها به جلوگیری از تراکم در تجهیزات الکتریکی کمک میکند و خطر اتصال کوتاه و آتشسوزی احتمالی الکتریکی را کاهش میدهد.
کالیبره کردن رطوبتسنج
باگذشت زمان، رطوبتسنجهای آنالوگ و دیجیتال هر دو از کالیبراسیون خارج میشوند. فقط به این دلیل که رطوبتسنج قرائتها را ثبت میکند به این معنی نیست که این قرائتها دقیق هستند. با استفاده از دستگاه کالیبراسیون رطوبتسنج میتوانید برخی از رطوبتسنجها را کالیبره کنید. این محفظههای رطوبت همراه با کپسول رطوبتسنج استفاده میشود. کپسول مقدار مشخص و معینی از رطوبت را در دستگاه کالیبراسیون که به سنسور رطوبتسنج متصل است، آزاد میکند. سپس رطوبتسنج را میتوان تنظیم و کالیبره کرد تا قرائت با مقادیر کپسول مطابقت داشته باشد. اگر میخواهید بدانید که چگونه یک رطوبتسنج را برای دقت تست کنید، این بهترین راه است.
هنگامی که دستگاهی دارید که به طور دقیق کالیبره شده است، بهراحتی قادر خواهید بود رطوبت سنجی که نیاز به کالیبره دارد را راهاندازی کنید. شما بهسادگی میتوانید دستگاه دوم را در مقابل دستگاه کالیبره شده اول کالیبره نمایید. به یاد داشته باشید رطوبتسنجهای آنالوگ ممکن است کالیبراسیون را سریعتر از رطوبتسنجهای دیجیتال از دست بدهند، بنابراین باید آنها را بیشتر چک کنید.
استانداردهای کالیبراسیون
در ایالات متحده، چندین سازمان دستورالعملها و استانداردهایی را برای کالیبراسیون رطوبتسنج ارائه میکنند. این استانداردها دقت، سازگاری و قابلیت اطمینان در اندازهگیری رطوبت در صنایع و کاربردهای مختلف را تضمین میکند.
مؤسسه ملی استاندارد و فناوری (NIST): NIST خدمات کالیبراسیون جامعی را برای رطوبتسنجها از طریق ژنراتور هیبریدی رطوبت (HHG) ارائه میدهد. آنها استانداردهای ملی را برای رطوبت حفظ میکنند و برای انواع مختلف رطوبتسنجها، از جمله رطوبتسنجهای آینه سرد، رطوبتسنجهای حرارتی و رطوبتسنجهای حلقهای حفرهای، کالیبراسیون را ارائه میدهند.
انجمن آمریکایی تست و مواد (ASTM): ASTM استانداردهای خاصی را برای کالیبراسیون رطوبتسنج، مانند ASTM E104 ایجاد میکند. این استاندارد روشهایی را برای حفظ رطوبت نسبی ثابت با استفاده از محلولهای آبی که اساس روش کالیبراسیون نمک را تشکیل میدهند، تشریح میکند. استانداردهای ASTM به طور گسترده در فرایندهای کنترل کیفیت و آزمایش در صنایع مختلف استفاده میشود.
انجمن بینالمللی اتوماسیون (ISA): ISA استانداردهایی را ارائه میدهد که به طور خاص برای اندازهگیری و کنترل رطوبت در محیطهای صنعتی طراحی شدهاند. دستورالعملهای آنها طیف گستردهای از کاربردها، از کنترل فرایند گرفته تا نظارت بر محیط را پوشش میدهد.
سازمان بینالمللی استاندارد (ISO): ISO چندین استاندارد مرتبط برای کالیبراسیون رطوبتسنجها دارد. برای مثال، ISO/IEC 17025 الزامات عمومی را برای صلاحیت آزمایشگاههای آزمایش و کالیبراسیون مشخص میکند و از نتایج کالیبراسیون مورداعتماد، اطمینان میدهد. ISO/TR 18931:2001، از سوی دیگر، دستورالعملهایی را برای کنترل رطوبت نسبی در محیطهایی که مواد عکاسی ذخیره یا پردازش میشوند، ارائه میدهد.
نحوه خواندن رطوبتسنج
در اینجا یک روش 10 مرحلهای برای اندازهگیری رطوبت نسبی با استفاده از رطوبتسنج آورده شده است. نوع مناسب رطوبتسنج را برای نیازهای خود انتخاب کنید و بین مدلهای دیجیتال و آنالوگ بر اساس نیازها و ترجیحات خاص خود تصمیم بگیرید. رطوبتسنج را در محلی که میخواهید سطح رطوبت را اندازهگیری کنید، قرار دهید. مطمئن شوید که دور از نور مستقیم خورشید و منابع گرما قرار گرفته است. به دستگاه زمان کافی بدهید تا با شرایط محیطی منطقه سازگار شود، بهخصوص اگر از رطوبتسنج آنالوگ استفاده میکنید.
برای رطوبتسنجهای دیجیتال، سطح رطوبت نمایشدادهشده روی صفحه را که بهصورت درصد نشان داده میشود، بهسادگی بخوانید. در صورت استفاده از رطوبتسنج آنالوگ، هر گونه تغییر در مواد طبیعی یا مصنوعی مانند مو که برای اندازهگیری رطوبت استفاده میشود، مشاهده کنید. تغییرات مشاهده شده در ماده رطوبتسنج آنالوگ را با مراجعه به مقیاس یا صفحه دستگاه به سطح رطوبت تبدیل کنید. به دمای فعلی منطقه توجه داشته باشید زیرا میتواند بر جریان ac تأثیر بگذارد.
نکاتی که باید هنگام انتخاب بهترین رطوبتسنج در نظر بگیرید
قبل از خرید رطوبتسنج، فهمیدن اینکه چه مشخصات یا ویژگیهایی را باید جستجو کنید میتواند مفید باشد. وقتی به سراغ تجربه خرید آماده میشوید، در زمان خود صرفهجویی میکنید، زیرا لازم نیست تمام رطوبتسنجهای موجود در بازار را مرور کنید. بهعلاوه، با نخریدن رطوبتسنج که دارای ویژگیهایی است که هرگز از آنها استفاده نخواهید کرد، در هزینه خود صرفهجویی خواهید کرد. توصیههای ما را در مورد آنچه در زیر باید در نظر بگیرید را بررسی کنید.
فضای باز یا سرپوشیده
رطوبتسنجهای فضای باز برای استفاده در بیرون ساخته شدهاند. نسبت به رطوبتسنجهای داخلی در برابر آبوهوا مقاومتر و بادوامتر هستند. بر اساس جایی که قصد استفاده از رطوبتسنج را دارید، گزینه مناسب را انتخاب کنید.
خاک
اگر میخواهید رطوبت خاک را اندازهگیری کنید، باید رطوبتسنج خاک بخرید. اینها به طور خاص برای نظارت بر سطح رطوبت در خاک بهجای هوا طراحی شدهاند.
نمایشگر دیجیتال LCD
آیا دستگاهی با صفحهنمایش LCD ترجیح میدهید یا سوزن؟ نمایشگرهای LCD خواندن دیجیتالی را ارائه میدهند درحالیکه سوزنها با خوانشهای آنالوگ مرتبط هستند، بنابراین هنگام تصمیمگیری این را در نظر داشته باشید.
ثبت سوابق
اگر نیاز به ثبت تغییرات در رطوبت دارید، رطوبت سنجی را انتخاب کنید که دادهها را در فواصل زمانی که برنامهریزی میکنید ضبط میکند. بهعنوانمثال، برخی از دستگاهها به شما اجازه میدهند رطوبت را هر ساعت ثبت کنید. از سوی دیگر، رطوبتسنجهایی وجود دارند که یافتهها را در عرض چند ثانیه بررسی میکنند.
دقت
اگر نیازی به خوانش 100٪ دقیق ندارید، میتوانید با خرید یک نمایشگر رطوبت با 5٪ حاشیه خطا در هزینه خود صرفهجویی کنید. اگر بهدقت کامل نیاز دارید، میتوانید برای بهدستآوردن دستگاهی بادقت کامل بیشتر هزینه کنید.
پراب سنسور
اگر میخواهید رطوبت چندین مکان را کنترل کنید، یک رطوبتسنج با سنسور سنسور بخرید. مطمئن شوید که دارای سنسور کنسول نیز است. بهاینترتیب میتوانید زمین بیشتری را بپوشانید.
قابلحمل بودن
یک رطوبتسنج قابلحمل برای خواندن سریع اگر در حال حرکت یا خارج از خانه هستید مفید است. بهعنوانمثال، اگر اغلب به کمپ میروید، رطوبتسنجهای قابلحمل عالی هستند.
هشدارها
آیا دستگاهی میخواهید که در صورت تغییر سطح رطوبت به شما هشدار دهد؟ در مورد اعلانهایی که میزان رطوبت از پارامترهای ترجیحی شما فراتر میرود چطور؟ اگر این چیزی است که میخواهید، رطوبتسنجهایی را با سیستمهای هشدار جستجو کنید.
منبع برق
اگر دستگاه به منبع برق نیاز دارد، مهم است که مطمئن شوید رطوبتسنج انتخابی با منابع برق در محلی که میخواهید دستگاه را در آن قرار دهید، سازگار است. اگر بهجای آن به باتری نیاز دارد، این جزئیات کمتر اهمیت دارد.
وایفای
اگر میخواهید دستگاهی بخرید که هنگام تغییر سطح رطوبت به شما هشدار دهد، به یک رطوبتسنج نیاز دارید که به منابع Wi-Fi متصل شود. مطمئن شوید که Wi-Fi میتواند بهاندازه کافی فاصله داشته باشد تا به محل رطوبتسنج شما متصل شود.
دماسنج
آیا دوست دارید رطوبتسنج شما سطوح دما را نیز تشخیص دهد؟ اگر چنین است، ممکن است بخواهید یک رطوبتسنج بخرید که بهعنوان یک دما خوان عمل میکند. این ویژگی معمولاً هزینه اضافی ندارد.
انواع رطوبتسنج از منظر کاربرد
از نظر کاربرد میتوان رطوبتسنجها را به پنج دسته رطوبتسنج محیطی، جامدات، خاک، علوفه و غلات تقسیم کرد. در ادامه مطلب به توضیح هریک از آنها میپردازیم.
1)رطوبتسنج محیطی
رطوبتسنجهای محیطی دستگاههایی هستند که برای اندازهگیری و نظارت بر سطوح رطوبت در جو یا محیطهای خاص استفاده میشوند. آنها در محیطهای مختلفی از جمله خانهها، ادارات، تأسیسات صنعتی، آزمایشگاهها و کاربردهای کشاورزی به کار گرفته میشوند. رطوبتسنجهای ما به ارائه اطلاعات مهم در مورد رطوبت موجود در هوا کمک میکند که برای حفظ راحتی، ایمنی و شرایط بهینه در زمینههای مختلف بسیار مهم است. رطوبتسنجهای محیطی معمولاً از عنصر حسگر، حسگر خازنی، بسته مو، سنسور مقاومتی، سنسور نقطه شبنم، مدار اندازهگیری، نمایشگر، مکانیسم کالیبراسیون، منبع تغذیه و محفظه تشکیل شده است.
2) رطوبتسنج جامدات
آنالایزرهای رطوبت که بهعنوان تعادل رطوبت یا رطوبتسنج نیز شناخته میشوند، ابزاری هستند که برای تعیین میزان رطوبت یک نمونه استفاده میشوند. این آنالایزرهای رطوبت طیف وسیعی از نمونهها را برای مواد غذایی، پلاستیک، مواد شیمیایی، اتانول، انرژیهای تجدیدپذیر، فاضلاب، مواد دارویی و سایر مواد آزمایش میکنند. آنالایزرهای رطوبت جامد برای آزمایش اندازهگیری دقیق میزان رطوبت در مواد خشک، مایع و جامد طراحی شدهاند. آنها در اندازههای مختلف و با رابط داده و گزینههای منبع گرمایش مانند پیکربندی مادونقرمز و هالوژن موجود هستند. مقیاسهای نشانگر روی رطوبتسنجها میتوانند از نظر ظاهری متفاوت باشند، اما همه میزان رطوبت را بر حسب درصد (%MC) نشان میدهند. درحالیکه برخی از رطوبتسنجها مقیاس آنالوگ را ارائه میدهند، برخی دیگر بهصورت دیجیتال %MC را میخوانند. دقت قرائتهای %MC و همچنین مقیاسهای زیرلایه مناسب، در هر متر متفاوت است و میتواند بر اساس برند و نوع متفاوت باشد.
انواع رطوبت سنج جامدات
تست رطوبت روش اولیهای است که توسط شرکتها برای شناسایی سطح دقیق رطوبتی که باید برای کالاها یا مواد خاص آنها استفاده شود، به کار میرود. بهعنوانمثال بازرسان خانه و ساختمان برای شناسایی مشکلات احتمالی و آسیب به سازهها از تجمع رطوبت به رطوبتسنج متکی هستند. صنایع نجاری مانند سازندگان مبلمان از رطوبتسنج چوب برای اطمینان از کیفیت محصول استفاده میکنند. پیمانکاران کفپوش از رطوبتسنجها برای تعیین شرایط ایدهآل هنگام نصب کف بر روی دال بتنی یا زیر کف استفاده میکنند.
اکثر رطوبتسنجها بر اساس چوب کالیبره شدهاند که میزان رطوبت چوب را به نسبت دقیق نشان میدهد. به طور معمول، این مقیاس در محدوده 5 تا 40 درصد قرار دارد. هنگام آزمایش رطوبت در مواد غیرچوبی، مانند بتن، معمولاً از مقیاس نسبی 0 تا 100 استفاده میشود که در آن 0 استخوان خشک و 100 اشباع است. این یک مقیاس نسبی است. رطوبتسنجها شامل نشانگرهای LED بصری مربوط به درصد قرائت در مقیاس برای قرائت خشک، متوسط و اشباع یا مرطوب است. علاوه بر این، برخی از مترها مقیاس سوم را برای خوانش گچ ارائه میدهند. این مقیاسها میتوانند از 0.2 تا 50 درصد رطوبت متغیر باشند. هنگام انتخاب رطوبتسنج برای ورق، توصیه میشود از رطوبتسنج استفاده شود که مقیاس اندازهگیری برای گچ را ارائه میدهد.
نشانگرهای رنگ روی رطوبتسنجها برای تعیین اینکه آیا ماده مورد آزمایش خشک در نظر گرفته میشود یا مشکل احتمالی رطوبت وجود دارد کمککننده است. شاخصهای سبز (خشک)، زرد (متوسط) و قرمز (بالا) معمولاً مکانهایی را در مقیاس %MC مشخص میکنند که قرائتها رخ میدهد. این میتواند سردرگمی را برطرف کند که در آن %MC بهعنوان خشک در مقابل یک متوسط تفسیر میشود و ممکن است برای تعیین اینکه آیا مشکلی دررابطهبا رطوبت در ماده وجود دارد یا خیر، به بررسی دقیقتر نیاز دارد، بهویژه اگر علامت قابل مشاهدهای از رطوبت وجود نداشته باشد.
3) رطوبتسنج خاک
در باغبانی و کشاورزی، حفظ سطح مناسب رطوبت خاک برای سلامت گیاه ضروری است. هم آبیاری بیش از حد و هم کم آبیاری میتواند به گیاهان آسیب برساند و منجر به رشد ضعیف یا حتی مرگ شود. یک راهحل ساده، قابلاعتماد و کارآمد برای نظارت بر رطوبت خاک در بستر باغ و گلدان، استفاده از رطوبتسنج است. بعضی از رطوبتسنجهای خاک از باتری استفاده نمیکنند. این ابزار بر اساس اصل سلول گالوانیکی کار میکنند که نوعی باتری است که از واکنش شیمیایی بین دو فلز غیرمشابه و رطوبت موجود در خاک الکتریسیته تولید میکند.
این تجهیزات معمولاً دارای پرابهایی هستند که از دو فلز مختلف مانند مس و روی یا مس و آلومینیوم ساخته شدهاند. هنگامی که این پرابهای فلزی وارد خاک میشوند، با رطوبت موجود در خاک واکنش نشان میدهند. رطوبت بهعنوان یک الکترولیت عمل میکند و به یونها اجازه میدهد آزادانه بین دو فلز حرکت کنند و یک واکنش گالوانیکی ایجاد میکند.
استفاده از رطوبتسنج خاک یک راه آسان برای اطمینان از اینکه گیاهان آپارتمانی شما مقدار مناسبی آب دریافت میکنند است. توصیه میکنیم هر 7 تا 10 روز یکبار خاک را با دستگاه رطوبتسنج آزمایش کنید. فرکانس آزمایش بهاندازه گیاه شما بستگی دارد. گیاهان کوچکتر باید بیشتر مورد آزمایش قرار گیرند؛ زیرا خاک در گلدانهای کوچکتر سریعتر خشک میشود.
نحوه استفاده از رطوبتسنج خاک برای گیاهان آپارتمانی
همانطور که قبلاً ذکر شد، آبیاری بیش از حد و زیر آبیاری اشتباهات رایجی هستند که توسط صاحبان جدید گیاهان انجام میشوند. رطوبتسنج خاک برای گیاهان، حدس و گمان را از آبیاری حذف میکند و به شما کمک میکند تا تعیین کنید چه زمانی زمان آبیاری است و چه زمانی نیست. این کار از غرقشدن خاک یا خشکشدن کامل گیاه جلوگیری میکند که سبب توقف رشد یا ازبینرفتن گیاهان میشود. در بخش مراحل استفاده از رطوبتسنج خاک جهت بررسی گیاهان آپارتمانی را شرح میدهیم.
مرحله 1) پروب را داخل خاک قرار دهید.
کاوشگر رطوبت سنج گیاه را تا جایی که می توانید در اطراف گیاه در چند نقطه و نزدیک به ساقه های گیاه و بدون برخورد به ته گلدان داخل خاک قرار دهید . قبل از آزمایش هر نقطه آن را پاک کنید.
مرحله 2) سطوح رطوبت را روی گیج بخوانید.
سطوح رطوبت توسط یک گیج روی رطوبت سنج خاک نشان داده می شود. بسته به نوع رطوبت سنج معمولاً از خشک تا مرطوب یا از 1 تا 10 متغیر است. سطوح رطوبت توسط یک گیج روی رطوبت سنج خاک نشان داده می شود. بسته به نوع رطوبت سنج معمولاً از خشک تا مرطوب یا از 1 تا 10 متغیر است.
مرحله 3) نتایج را تفسیر کنید.
توجه کنید که گیاهان رطوبت دوست باید زمانی آبیاری شوند که خاک کمی مرطوب است، در حالی که گیاهانی مانند Snake، گیاهان ZZ و ساکولنت ها باید زمانی که خاک کاملاً خشک شده است آبیاری شوند. در مورد ترجیحات آبیاری گیاه خود اطلاعاتی کسب کنید و اگر میزان رطوبت سنج در سطح توصیه شده برای نوع گیاه شما یا کمتر است، گیاه را آبیاری کنید. اگر میزان رطوبت بالاتر از سطح رطوبت پیشنهادی است، چند روز دیگر صبر کنید و دوباره خاک را آزمایش کنید. اگر یک طرف گیاه خشک است اما طرف دیگر هنوز مرطوب است، فقط قسمت خشک آن را کمی آبیاری کنید.
استفاده از سنسور رطوبت خاک
در کنار رطوبت سنج می توان از سنسور رطوبت خاک برای اندازه گیری مقدار آب حجمی خاک استفاده کرد. این امر آن را برای انجام آزمایشات در دروسی مانند خاک شناسی، علوم کشاورزی، علوم محیطی، باغبانی، گیاه شناسی و زیست شناسی ایده آل می کند. از طریق این سنسورها قادر خواهید بود:
-از دست دادن رطوبت در طول زمان به دلیل تبخیر و جذب گیاه را اندازه گیری کنید.
-میزان رطوبت بهینه خاک را برای گونه های مختلف گیاهان ارزیابی نمایید.
– رطوبت خاک برای کنترل آبیاری در گلخانه ها را کنترل کنید.
– آزمایشات Bottle Biology™ خود را تقویت کنید.
4) رطوبتسنج علوفه
رطوبتسنج علوفه و خوراک دام ابزارهای پیچیدهای هستند که برای اندازهگیری محتوای آب در طیف وسیعی از علوفه و محصولات غلات طراحی شدهاند. این ابزار برای کشاورزان، مشاغل کشاورزی و تولیدکنندگان خوراک ضروری است؛ زیرا به حفظ کیفیت و ایمنی خوراک برای مصرف دام کمک میکند. سطوح رطوبت در خوراک بسیار مهم است و ارزش غذایی، طعم و مدتزمان نگهداری آن را تحتتأثیر قرار میدهد، بنابراین نیاز به نظارت و تنظیم دقیق دارد. رطوبتسنج در کشاورزی برای تعیین سطح مناسب رطوبت در خوراک دام که برای حفظ سلامت حیوانات و حفظ کیفیت محصول حیاتی است، مفید است.
در ساختار رطوبتسنجها، فناوری سنجش دیالکتریک قرار دارد که خواص دیالکتریک مواد را ارزیابی میکند. هنگامی که یک نمونه بر روی سطح آزمایش دستگاه قرار میگیرد، جریان الکتریکی را هدایت میکند و سطح رطوبت با مقاومت الکتریکی ماده رابطه معکوس دارد. سپس میزان رطوبت را بر اساس تغییرات مقاومت محاسبه میکند و خوانشهای دقیق و ثابتی را ارائه میکند که معمولاً روی یک نمایشگر دیجیتال نشان داده میشود.
رطوبتسنج برای خوراک دام در اشکال و ابعاد مختلف متناسب با نیازها و مقیاسهای مختلف تولید موجود است. از دستگاههای قابلحمل برای ارزیابی در محل تا دستگاههای پیچیده برای استفاده صنعتی، این مترها برای تضمین کیفیت و بهبود فرآیندهای تولید بسیار مهم هستند. آنها به جلوگیری از فساد، حفظ یکپارچگی غذایی و پایبندی به مقررات صنعت کمک میکنند. برخی از رطوبتسنجها چندمنظوره هستند و میتوانند برای انواع مختلف خوراک دام استفاده شوند. بااینحال، بررسی مشخصات هر دستگاه برای سازگاری با مواد مختلف ضروری است.
در دامپروری، رطوبتسنج برای نظارت و تنظیم خوراک و شرایط محیطی مورداستفاده قرار میگیرد و اطمینان حاصل میشود که آنها برای سلامت و رشد حیوانات، مانند رطوبت مطلوب در مرغداریها یا سولههای گاو، مناسب هستند. درحالیکه رطوبتسنج طوری طراحی شده است که با طیف وسیعی از خوراک دام سازگار باشد، انتخاب متری کالیبره شده برای انواع خوراک خاصی که قصد اندازهگیری آن را دارید بسیار مهم است. رطوبتسنجها برای پاسخگویی به مزارع در هر مقیاس طراحی شدهاند، از مزارع کوچک تا مجتمعهای کشاورزی و صنعتی گسترده. اکثر رطوبتسنج بهگونهای ساخته شدهاند که قابلحمل باشند. اندازهگیریهای میدانی در محل را تسهیل کنند و نیازی به انتقال نمونهها به آزمایشگاه نباشد.
انواع رطوبتسنج برای خوراک دام
در این عرصه مجموعهای از رطوبتسنجها ارائه میشود که هر کدام دارای قابلیتهای منحصربهفردی برای اندازهگیری رطوبت در خوراک دام هستند.
رطوبتسنج غلات: این دستگاهها برای اندازهگیری رطوبت دانه، عاملی کلیدی برای حفظ و نگهداری کیفیت هستند. آنها بهویژه در انبارهای غلات در مقیاس بزرگ ارزشمند هستند.
رطوبتسنج یونجه و علوفه: این کنتورها که برای نیازهای مختلف بخش کشاورزی طراحی شدهاند، رطوبت موجود در یونجه، سیلو و سایر انواع علوفه را ارزیابی میکنند که برای تغذیه متعادل دام ضروری است.
رطوبتسنجهای قابلحمل: این کنتورهای جمعوجور که برای آزمایش فوری مناسب هستند، اغلب دارای سنسور یا سنسورهایی هستند که مستقیماً با مواد تماس میگیرند تا رطوبت آن را اندازهگیری کنند.
رطوبتسنج سطحی: این کنتورهای غیرمخرب برای موادی که در برابر نفوذ مقاومت میکنند یا برای کالاهای نهایی که فقط رطوبت سطحی موردتوجه است ایدهآل هستند.
رطوبتسنجهای دستی: این دستگاههای دستی اغلب دوام بیشتری نسبت به نسخههای قابلحمل دارند، این دستگاههای دستی همهکاره هستند و برای مصارف مختلف از جمله تجزیهوتحلیل خوراک دام مناسب هستند.
انتخاب رطوبتسنج مناسب برای علوفه
انتخاب رطوبتسنج مناسب به عواملی مانند نوع تغذیه، دقت موردنیاز و اینکه آیا دستگاه در آزمایشگاه یا در مزرعه مورداستفاده قرار خواهد گرفت، بستگی دارد.
محدوده اندازهگیری: بررسی کنید که متر میتواند محدوده رطوبت مربوط به برنامه شما را بادقت اندازهگیری کند.
دقت: مترها را بادقت بالا انتخاب کنید؛ زیرا اختلافات جزئی میتواند به طور قابلتوجهی بر کیفیت خوراک و سلامت حیوانات تأثیر بگذارد.
صفحهنمایش: یک صفحهنمایش دیجیتال ممکن است برای برخی از برنامهها مفید باشد و خوانشهای واضح و در یک نگاه را ارائه دهد.
دوام: اگر در شرایط سخت مورداستفاده قرار میگیرد، یک متر مقاوم انتخاب کنید.
کالیبراسیون: فرکانس کالیبراسیون موردنیاز را در نظر بگیرید، زیرا میتواند بر کارایی و دقت عملیات تأثیر بگذارد.
5)رطوبتسنج غلات
همانطور که اشاره کردیم رطوبتسنجها میزان آب را بر حسب درصد اندازهگیری میکنند. اجسامی که میزان آب آنها با رطوبتسنج اندازهگیری میشود شامل چوب، کاغذ، خاک، حتی هوا است و ثابت میکند که هر چیزی را میتوان برای میزان آب آن اندازهگیری کرد. بااینحال، رطوبتسنجهای خاصی برای هر شی یا چیزی وجود دارد که باید برای میزان آب آن اندازهگیری شود.
رطوبتسنج غلات مانند تمام رطوبتسنجها ابزارهای مدرج هستند و این کالیبراسیونها بر اساس نوع رطوبتسنج غلات میتوانند متفاوت ظاهر شوند. آنها همچنین دارای مقیاسهای نشانگر و رنگهایی هستند که رطوبتسنج را بهصورت درصد نشان میدهند و به ترتیب خشک، متوسط یا مرطوب بودن یک شی را تعیین میکنند. رطوبتسنج دانه در دو نوع آنالوگ یا دیجیتال ساخته میشود. رطوبتسنج دانه مانند تمام رطوبتسنجها نیز در دو نوع وجود دارد. پین متر و متر بدون پین.
چرا از رطوبتسنج غلات استفاده کنیم؟
قبل از اختراع رطوبتسنج غلات، کشاورزان میزان رطوبت دانههای خود را با گازگرفتن آنها اندازهگیری میکردند. اگر دانه بهراحتی میشکند، میگویند خشک میشود وگرنه اینطور نیست. درحالیکه این عمل ممکن است مفید باشد، به طور غیرمستقیم به ضرر پس از برداشت کمک میکند و حاشیه خطا بسیار زیاد است. این بهاینعلت است که دانههایی که ممکن است روی سطح خشک شوند، همچنان رطوبت را در خود نگه میدارند و دانههای گاز گرفته شده باید دور ریخته شوند.
بااینحال، به لطف فناوری، رطوبتسنج دانهها کار کارآمدتر و مؤثرتری را برای اندازهگیری محتوای آب دانهها انجام میدهد. باتوجهبه تکنولوژی بالای دستگاه رطوبتسنج غلات، کشاورزان بهراحتی میتوانند متوجه شوند که دانههای آنها خشک شده است یا خیر. این را میتوان در عرض چند دقیقه انجام داد. صرفهجویی در زمان، انرژی و کاهش تلفات پس از برداشت.
مزایای استفاده از رطوبتسنج غلات
مزایای استفاده از رطوبتسنج دانه بیپایان است. رطوبتسنج غلات یک دستگاه تکنولوژیکی است که میزان آب موجود در غلاتی مانند برنج، ذرت، لوبیا، گندم، ارزن و غیره را اندازهگیری میکند. در اینجا، ما مزایای استفاده از رطوبتسنج غلات را بهعنوان یک کشاورز غلات، جمعکننده یا تاجر کالا به اشتراک میگذاریم.
کنترل کیفیت:
برای کشاورزان غلات، تجمیعکنندگان و تاجران کالا، مهم است که غلات آنها همیشه با استانداردهای بینالمللی کیفیت مطابقت داشته باشند. این شامل رعایت سطوح رطوبت توصیه شده برای هر نوع دانه است. این بدان معنی است که دائماً بررسی کنید که آیا دانهها بهاندازه کافی خشک شدهاند، هم قبل از ذخیرهسازی و هم در هنگام ذخیرهسازی.
استفاده از رطوبتسنج دانه به شما این امکان را میدهد که بدانید و مطمئن شوید که دانههای شما مطابق با استانداردهای کیفیت هستند. همچنین به جلوگیری از تلفات و تشخیص زودهنگام فساد و زوال دانه کمک میکند.
جلوگیری از رشد کپک در غلات:
زمانی که غلات ذخیره میشوند، مهم است که رطوبت دانهها کنترل شود تا از کپکزدگی جلوگیری شود. کپک در مناطق یا محیطهای مرطوب و مرطوب رشد میکند. میتواند روی دانههای مرطوب رشد کند که با کسری کوچک شروع میشود و در کل تولید پخش میشود.
استفاده از رطوبتسنج دانه برای اندازهگیری مداوم سطوح رطوبت دانههای ذخیره شده به کنترل میزان رطوبت آنها و جلوگیری از رشد کپک کمک میکند. بهاینترتیب بهراحتی متوجه خواهید شد که آیا دانههای شما برای خشککردن مجدد باید از انبار خارج شوند یا خیر.
کاهش تلفات پس از برداشت و افزایش درآمد:
ضرر پس از برداشت به کاهش کیفیت و کمیت غلات اشاره دارد. با افزایش جمعیت جهان، کشاورزان باید تولید غلات باکیفیت بالا را بهبود بخشند. از طریق افزایش بهرهوری با هزینههای نسبتاً کم، بهمنظور افزایش سود نیز.
این بدان معناست که تلفات پس از برداشت باید کاهش یابد و با استفاده از بهترین ابزار و ادوات مدیریت شود. دستگاه رطوبتسنج غلات یکی از بهترین ابزارها برای کشاورزان، تجمیعکنندگان و تاجران کالا است. این به این دلیل است که به تشخیص زودهنگام رطوبت بالا در غلات کمک میکند. این به جلوگیری از فساد دانه و حفظ کیفیت دانه کمک میکند.
کلام پایانی
در این مقاله سعی کردیم به معرفی رطوبت سنج و تاریخچه آن بپردازیم و شما را با انواع و نحوه کار آن آشنا کنیم. رطوبت سنج ابزاری است که میزان رطوبت و بخار آب موجود در محیط را اندازه می گیرد. ابزارهای اندازهگیری رطوبت معمولاً بر اندازهگیری برخی کمیتهای دیگر مانند دما، فشار، جرم و تغییرات مکانیکی یا الکتریکی در یک ماده با جذب رطوبت متکی هستند. با کالیبراسیون و محاسبه، می توان از این مقادیر برای نشان دادن رطوبت استفاده کرد. رطوبت سنجها از نظر ساختار معمولا به دو نوع آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند. از منظر کاربرد می توان این تجهیزات را به انواع رطوبت سنجهای محیطی، جامدات، علوفه، غلات و خاک تقسیم کرد.